Είναι ή όχι οπαδική η βία στα γήπεδα;

 

Την πεποίθηση ότι στις θύρες των οργανωμένων οπαδών διακινούνται διάφορα «μαύρα» προϊόντα του υποκόσμου, κατά βάση ναρκωτικά, όπλα, τσιγάρα και οτιδήποτε άλλο, εξέφρασε ο καθηγητής Εγκληματολογίας και πρώην υπουργός, Γιάννης Πανούσης, μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα 91,6 και 105,8 και στην εκπομπή «Το GPS της επικαιρότητας» με τον Θάνο Σιαφάκα, σχολιάζοντας τη δολοφονία του 19χρονου Άλκη Καμπανού στη Θεσσαλονίκη.

«Πολλοί από αυτούς που εμπλέκονται σε αυτές τις ιστορίες της βίας και μέσα και έξω από το γήπεδο και όλα αυτά που έχουμε δει τον τελευταίο καιρό, δεν είναι κάποιοι αθώοι υπέρ μιας ομάδας ή μιας φανέλας. Έχουν και διασυνδέσεις», τόνισε εκτιμώντας ότι αυτοί που «βγήκαν παγανιά» πρέπει να έχουν και άλλα κοινά χαρακτηριστικά που τους συνέδεαν και όχι μόνο τη «φανέλα», αλλά όπως είπε πρέπει να γίνει μια σοβαρή έρευνα για τα ιδεολογικο –πολιτικό-κοινωνικά χαρακτηριστικά. Ο ίδιος υπογράμμισε ότι τα φαινόμενα γενικά του οργανωμένου εγκλήματος, δεν μπορούν να επιβιώσουν πολύ καιρό χωρίς να έχουν «πλάτες». «Κάποιοι σβήνουν τις κατηγορίες, δεν εμφανίζονται ως μάρτυρες, κάποιοι διασώζουν τους δράστες. Υπάρχει ένα σύστημα, τώρα το πόσο βαθύ είναι, τι να απαντήσω;», διερωτήθηκε.

Να στηριχθεί η κυβέρνηση

Ζήτησε να στηριχθεί η κυβέρνηση και από την κοινωνία και από τον αθλητικό χώρο, γιατί οι σκληρές αποφάσεις που απαιτούνται δεν μπορούν να ληφθούν χωρίς τη στήριξη αυτή. «Θα είναι δυο φορές τραγικό εάν βρούμε ευκαιρία να διχαστούμε από αυτό το τραγικό περιστατικό», είπε χαρακτηριστικά. Παραδέχθηκε ότι η Πολιτεία δεν παίρνει σοβαρές αποφάσεις γιατί το κόστος είναι μεγάλο – άμεση διακοπή αθλητικών διοργανώσεων και υποβιβασμούς ομάδων – λέγοντας πως κάποια πράγματα απαιτούν ειδική μεταχείριση ότι ημίτετρα και σημειώνοντας πως «δεν γίνεται εν κινήσει κάθαρση, δεν μπορείς την ίδια ώρα που κλαις και θρηνείς για το συγκεκριμένο έγκλημα να χειροκροτείς ανθρώπους που ανέχονται με τον έναν ή τον άλλον τρόπο αυτά τα φαινόμενα».

«Κακώς αναφερόμαστε σε οπαδική βία, πρέπει να αναφερόμαστε σε εγκληματικές πράξεις από εγκληματικά στοιχεία. Σκεφτείτε ένα μαγαζί να ονομάζεται “κίτρινο περίπτερο” επειδή έχει σχέση με μια ομάδα. Και ένας φορώντας μια φανέλα μωβ, πάει και το ληστεύει. Αυτό είναι οπαδική βία; Ή ένας με μια φανέλα “χ” χρώματος βιάζει μια γυναίκα που φοράει μια μπλούζα άλλου χρώματος. Αυτό είναι οπαδική βία; Κατά τη γνώμη μου όχι. Εδώ έχουμε να κάνουμε με δολοφονία. Το τι πρόσχημα βρίσκει ο καθένας και σε ποιο κίνητρο αναφέρεται, δεν έχει καμία σημασία. Θα μπορούσε να είναι το χρώμα ενός αυτοκινήτου, το όνομα μιας ταινίας ή μιας κοπέλας. Αν επεκτείνουμε τόσο πολύ την έννοια, θα μπορούσαν όλοι να λένε ότι πρόκειται για οπαδική βία σε όλα τα εγκλήματα. Ότι ο υποστηρικτής μια ομάδας σκότωσε ή έκλεψε τον υποστηρικτή αντίπαλης ομάδας», εξήγησε ο κ. Πανούσης.

Σύμφωνα με τον ίδιον, όλα αυτά τα θλιβερά περιστατικά δεν έχουν καμία σχέση με τη σύγκρουση για την ομάδα ή την «τιμή» της φανέλας. «Οι περισσότεροι δεν βλέπουν καν προς το γήπεδο, οι χούλιγκαν δεν κοιτάνε την ομάδα τους. Μπορεί να κερδίζει 3-0 ή να χάνει 3-0, δεν τους ενδιαφέρει το αποτέλεσμα. Τους ενδιαφέρει μόνο το γεγονός της άσκησης μιας βίας, η οποία βέβαια προβαλλόμενη και από την τηλεόραση τους δίνει και κάποια “ηρωικά” χαρακτηριστικά», ανέφερε. Όπως διευκρίνισε, η προβολή από τα ΜΜΕ, για τη βία στα γήπεδα, καθιστά «ζωντανούς» τους δράστες. «Το να βλέπεις τα επεισόδια, για τους δράστες αποτελεί ένα γεγονός, αισθάνονται ήρωες κοίτα τι κάναμε. Για αυτό και καταγράφουν πολλές φορές αυτές τις πράξεις στα κινητά τους. Έτσι μένουν ζωντανοί και γίνονται ήρωες», είπε χαρακτηριστικά.

«Κινδυνεύουν περιουσίες, σωματικές ακεραιότητες και ζωές. Πολλούς από αυτούς μπορούμε να τους δούμε σε διάφορες εκδηλώσεις. Μπορείς να τους δεις σε μια καταστροφή σε μια πλατεία, σε μια πορεία, και μετά να τους δεις μέσα στο γήπεδο και να είναι οι ίδιοι. Τους ονομάζω εγκληματοειδείς με την έννοια ότι έχουν σχέση με το έγκλημα, κινούνται σε αυτό τον χώρο. Τώρα αν είναι και οι ίδιοι κλεφτρόνια, πρεζόνια ή οτιδήποτε άλλο, αυτό χρήζει έρευνας. Αλλά σε κάθε περίπτωση δεν είναι αθώα παιδιά που πήγαν στο γήπεδο και λόγω ενός γεγονότος, χτύπησαν ο ένας τον άλλον. Πάνε οργανωμένοι για να κάνουν επεισόδια, και εκτός από επεισόδια πάνε να κάνουν και άλλα ζητήματα. Και για αυτό όπως βλέπετε, παλιά σε αγώνες φέρνανε ίδιους τύπους και από το εξωτερικό. Από τη Γιουγκοσλαβία, την Ιταλία κτλ», υποστήριξε ο καθηγητής Εγκληματολογίας.

«Δεν είναι μορφή οπαδικής βίας»

«Η βία ως φαινόμενο κοινωνικό και πολιτιστικό υπάρχει από την αρχή του κόσμου, σε όλες τις χρονικές περιόδους, σε όλα τα κράτη, σε όλους τους λαούς. Το ζήτημα είναι ποια μορφή παίρνει κάθε φορά. Αυτή τη στιγμή εμφανίζεται ένας παροξυσμός της βίας, πολλές φορές αναίτιος. Υπερβολική και άχρηστη βία καμιά φορά και όχι μια βία που συνδέεται με ένα συμφέρον- για παράδειγμα κάποιος σκοτώνει κάποιον άλλον για να τον κλέψει. Η οπαδική βία έχει από πίσω τη θεωρία του οπαδού, όχι μόνο στον αθλητικό χώρο αλλά γενικότερα. Αν είσαι οπαδός μιας ιδέας, μιας ομάδας, μιας ένωσης, οφείλεις να ασκείς βία υπέρ των ιδεών σου στον δρόμο κατά βάση, ή οπουδήποτε προκύψει μια μορφή κοινωνικής μονομαχίας. Μέσα σε αυτή τη θεωρία εμφανίζεται και η βία στα γήπεδα που συνδέθηκε με τον χουλιγκανισμό μέσα στα γήπεδα», σημείωσε ο πρώην υπουργός.

«Όμως αυτή άρχισε σιγά- σιγά να παίρνει διαφορετικές μορφές. Ενώ ξεκίνησε από παιδιά κοινωνικά αποκλεισμένα που τις Κυριακές μέσα στα γήπεδα λόγω ενός πέναλτι ή μιας αδικίας του διαιτητή ή ενός άλλου γεγονότος τσακώνονταν, σιγά – σιγά αυτό πέρασε σε συμφέροντα, σε ιδιωτικούς στρατούς. Μετά έφυγε και από εκεί και πήγε σε εγκληματικά στοιχεία τα οποία μαζεύονται στο γήπεδο για να κάνουν φασαρία. Όχι επειδή κάτι συνέβη μέσα στο γήπεδο και για αυτό το λόγο τσακώθηκαν και έπαιξαν μπουνιές. Δεν είναι μορφή οπαδικής βίας το να πηγαίνεις στο γήπεδο με μαχαίρι και ναρκωτικά», δήλωσε.

Θυμήθηκε την πρώτη ομιλία του για τον χουλιγκανισμό που έκανε το 1984. «Και τότε λέγαμε για αθλητική Παιδεία και αθλητικά ιδεώδη. Μα δεν είμαστε εκεί, δεν είναι το θέμα να μάθει το παιδί να φέρεται σωστά μέσα ή έξω από το γήπεδο. Εδώ έχουμε να κάνουμε με οργανωμένες ομάδες, πάμε σε άλλο επίπεδο. Το βάθος μιας εγκληματικής οργάνωσης υπό την έννοια μιας ομάδας ή μιας φανέλας είναι μια φάση που θέλει εκκαθάριση, όχι διαπαιδαγώγηση. Να μάθουμε στα παιδιά ότι δεν βγαίνει ο χάρος παγανιά και μαχαιρώνουμε όποιον δεν μας αρέσει. Πρέπει κάποια στιγμή η Πολιτεία, όλο το σύστημα, να καταλάβει τι γίνεται. Η βία έχει καταστεί ένα πολιτιστικό φαινόμενο στην Ελλάδα. Νομίζουν κάποιοι ότι με τη βία μπορούν να κερδίσουν. Είτε ένας βίαιος πολιτικός λόγος, είτε μια αθλητική βίαιη κίνηση, ή μια τηλεοπτική βιαιότητα, νομίζουμε ότι η βία είναι τρόπος επικράτησης», ανέφερε ο κ. Πανούσης.