12 Ιουνίου – Παγκόσμια Ημέρα κατά της Παιδικής Εργασίας

 

Η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Παιδικής Εργασίας εορτάζεται κάθε χρόνο στις 12 Ιουνίου. Καθιερώθηκε από τη Διεθνή Οργάνωση Εργασία, με στόχο την καταπολέμηση της παιδικής εργασίας και πιο συγκεκριμένα τον περιορισμό της παράνομης διακίνησης παιδιών. Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο, περίπου 1,2 εκατομμύρια παιδιά πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης ενός καλά οργανωμένου δικτύου, που έχει στήσει μια γέφυρα μεταφοράς παιδιών από τις αναπτυσσόμενες στις βιομηχανικά αναπτυγμένες χώρες.

Η 12η Ιουνίου είναι, επίσης, αφιερωμένη στα παιδιά της αφρικανικής ηπείρου, που στην πλειοψηφία τους εργάζονται από πολύ τρυφερές ηλικίες και κάτω από αντίξοες συνθήκες.
Το 1999 οι περισσότερες χώρες – μέλη της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας υπέγραψαν μια συμφωνία που υποχρέωνε όλες τις πλευρές να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα, προκειμένου να περιοριστεί το φαινόμενο της παιδικής εργασίας. Έως σήμερα, όμως, τα αποτελέσματα αυτής της συμφωνίας δεν έχουν γίνει ορατά.

Σύμφωνα με τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας, ένα στα έξι παιδιά του πλανήτη εργάζεται σε κάποιο περιβάλλον που βλάπτει την ψυχική και σωματική του υγεία. 73 εκατομμύρια από τα εργαζόμενα παιδιά είναι ηλικίας κάτω των δέκα ετών και κάθε χρόνο τουλάχιστον 22 χιλιάδες από αυτά σκοτώνονται σε εργατικά ατυχήματα.

Περίπου 171 εκατομμύρια παιδιά στον πλανήτη εργάζονται σε ορυχεία, λατομεία και άλλους επικίνδυνους χώρους δουλειάς ή με επικίνδυνα υλικά, όπως χημικά, εντομοκτόνα ή βαρύ μηχανικό εξοπλισμό, αναφέρει έκθεση της UNICEF. Περιλαμβάνονται στα κατ’ εκτίμηση 246 εκατομμύρια εργαζόμενα παιδιά, κάτω των 18 ετών, τα οποία κανονικά θα έπρεπε να μορφώνονται στις σχολικές αίθουσες, αποκτώντας εφόδια για μια καλύτερη ζωή.
«Παιδιά ακόμη και πέντε ετών δουλεύουν εξοντωτικά ωράρια, εξορύσσοντας βράχια, χρυσάφι, διαμάντια και πολύτιμα μέταλλα στην Αφρική, στην Ασία και τη Νότια Αμερική, διατρέχοντας μόνιμο κίνδυνο να πεθάνουν λόγω εργατικού ατυχήματος, να τραυματισθούν ή να μετατραπούν σε χρονίως ασθενή.

Η «Γιούνισεφ» ξεκίνησε κοινή προσπάθεια με τον Διεθνή Οργανισμό Εργασίας σε φτωχές χώρες του πλανήτη, με στόχο τον τερματισμό της εργασίας παιδιών σε ορυχεία και λατομεία και την εγγραφή τους σε σχολεία.

Στην Ελλάδα, περί τα 50.000 ανήλικα παιδιά δουλεύουν σε μαγαζιά, βιοτεχνίες, εργοστάσια, αγροτικές εργασίες, ενώ κάθε χρόνο 10.000 παιδιά εγκαταλείπουν την υποχρεωτική εκπαίδευση και χάνουν το δικαίωμά τους σ’ ένα μέλλον ίσων ευκαιριών.

Τα στοιχεία είναι κατ’ εκτίμηση, καθώς δεν υπάρχουν ανάλογες έρευνες για το θέμα, και αυτό ακριβώς αποτελεί ένα από τα πολιτικά αιτήματα του «Δικτύου για τα Δικαιώματα του Παιδιού», δηλαδή, να λειτουργήσει το θεσμοθετημένο Παρατηρητήριο για τα Δικαιώματα του Παιδιού.

Κορονοϊός και παιδική εργασία
Σε παγκόσμιο επίπεδο, τα ποσοστά μειώθηκαν από 25% σε 10% μεταξύ 1960 και 2003, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα. Παρόλα αυτά, ο συνολικός αριθμός των παιδιών που εργάζονται παραμένει υψηλός, ενώ η UNICEF και η ΔΟΕ αναγνωρίζουν ότι περίπου 168 εκατομμύρια παιδιά ηλικίας 5-17 ετών παγκοσμίως ασκούσαν μία μορφή εργασίας το 2013.

Ο ΟΗΕ είχε προειδοποιήσει πως η πανδημία του κορωνοϊού ενδέχεται να προκαλέσει άνοδο της παιδικής εργασίας για πρώτη φορά εδώ και 20 χρόνια, με εκατομμύρια επιπλέον παιδιά να αναγκάζονται να εργαστούν. Σύμφωνα με την κοινή έρευνα της Unicef και της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ), ο αριθμός των παιδιών που εργάζονται σε όλο τον κόσμο έχει μειωθεί κατά 94 εκατομμύρια από το 2000.

Όμως «αυτό το κεκτημένο σήμερα κινδυνεύει» εξαιτίας της πανδημίας covid-19, προειδοποιούν οι υπηρεσίες αυτές του ΟΗΕ. Βάσει της έρευνας, που δημοσιεύτηκε πριν από ένα έτος και επικαλείται τα στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας, ο αριθμός των ανθρώπων σε κατάσταση ακραίας φτώχειας αναμενόταν να αυξηθεί κατά 40 με 60 εκατομμύρια εξαιτίας της πανδημίας.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ΔΟΕ για την περίοδο 2012-2016, 152 εκατομμύρια παιδιά σε όλο τον κόσμο ήταν αναγκασμένα να εργάζονται και σχεδόν τα μισά, 73 εκατομμύρια, σε επικίνδυνες δουλειές. Ο αριθμός των παιδιών που εργάζονταν το 2000 ήταν 246 εκατομμύρια.

 

Η κρίση που προκλήθηκε λόγω του κορωνοϊού φέρνει και αύξηση της παιδικής εργασίας καθώς οι οικογένειες αναγκάζονται να καταφύγουν σε κάθε μέσο για την επιβίωσή τους. «Καθώς η πανδημία προκαλεί χάος στα οικογενειακά εισοδήματα, χωρίς υποστήριξη πολλές (οικογένειες) ενδέχεται να καταφύγουν στην παιδική εργασία», είχε τονίσει ο Γκάι Ράιντερ γενικός διευθυντής της ΔΟΕ, προσθέτοντας ότι «η κοινωνική προστασία είναι κρίσιμη σε περιόδους κρίσης, καθώς προσφέρει βοήθεια στους πιο ευάλωτους».

«Όταν αυξάνει η φτώχεια, τα σχολεία κλείνουν, περιορίζεται η διαθεσιμότητα των κοινωνικών υπηρεσιών και ένας μεγαλύτερος αριθμός παιδιών ωθείται προς τον κόσμο της εργασίας», είχε προτάξει από την πλευρά της η Ενριέτα Φόρε γενική διευθύντρια της Unicef. Εξάλλου η πανδημία ενδέχεται να αναγκάσει εκατομμύρια παιδιά που ήδη εργάζονται να αυξήσουν τις ώρες εργασίας ή να δουν τις συνθήκες εργασίας τους να επιδεινώνονται περαιτέρω. Προκειμένου να αποφευχθεί η άνοδος της παιδικής εργασίας ο ΟΗΕ έχει ζητήσει από τις κυβερνήσεις να νομοθετήσουν σχετικά.

Στέλλα Ζαχαριουδάκη